Mgbe "Black Monday" na ahịa zuru ụwa ọnụ, United States, Europe, na Japan na-eme atụmatụ iwebata usoro mkpali akụ na ụba ndị ọzọ, site na amụma gbasara ego na amụma ego etinyere na atụmatụ, n'ime usoro mkpali akụ na ụba ọhụrụ iji guzogide ihe ize ndụ ndị dị ala. Ndị nyocha na-ekwu na ọnọdụ akụ na ụba na ego ugbu a dị njọ karịa ka a tụrụ anya ma na-achọ ọtụtụ ihe mberede. Anyị, Europe na Japan na-atụle atụmatụ mkpali akụ na ụba ọhụrụ

Anyị ga-akwalite mkpali akụ na ụba

Onye isi ala US Donald Trump kwuru na Tuzdee na ya ga-eso ndị omebe iwu kwurịta mbelata ụtụ isi ịkwụ ụgwọ "dị oke mkpa" yana usoro ịgbapụta ego ndị ọzọ yana usoro akụ na ụba dị mkpa iji kwado azụmahịa na ndị mmadụ n'otu n'otu nke ọrịa oyi oyi ọhụrụ butere ma mee ka akụ na ụba anyị kwụsie ike.

Dị ka otu akụkọ na webụsaịtị nke politico si kwuo, Onye isi ala US Donald Trump kwurịtara usoro mkpali mmefu ego na ndị White House na ndị isi ụlọ ọrụ Treasury n'ehihie nke Septemba 9. Na mgbakwunye na-achọ nkwenye nzuko maka mbelata ụtụ isi ụgwọ ọrụ, nhọrọ ndị a na-atụle gụnyere gụnyere ụgwọ ezumike maka ụfọdụ ndị ọrụ, ihe mgbapụta maka obere ụlọ ọrụ na nkwado ego maka ụlọ ọrụ ndị ntiwapụ ahụ kpatara. Ụfọdụ ndị ọrụ na-ahụ maka akụ na ụba enyewokwa aka inye aka n'ebe ihe tara akpụ.

Ndị ndụmọdụ White House na ndị ọrụ akụ na ụba ejirila ụbọchị 10 gara aga na-enyocha nhọrọ amụma iji gboo mmetụta nke ntiwapụ ahụ, isi mmalite kwuru. Ahịa ahịa dị na New York dara karịa pasent 7 n'ụtụtụ tupu ya kụdaa njedebe pasent 7, na-eme ka ọkpụkpụ sekit. Nkwupụta Trump gosipụtara mgbanwe n'ọnọdụ nchịkwa na mkpa mkpalite akụ na ụba, Bloomberg kọrọ.

Federal Reserve zipụkwara mgbama mkpali ọzọ na 9th, site n'ịbawanye ogo ọrụ repo obere oge iji nọgide na-arụ ọrụ nke ahịa ego obere oge.

Federal Reserve Bank nke New York kwuru na ọ ga-abawanye ọrụ ya n'abalị na ụbọchị iri na anọ iji gboo mkpa na-arị elu nke ụlọ ọrụ ego wee zere nrụgide ọzọ na ụlọ akụ na ụlọ ọrụ US.

Na nkwupụta, o kwuru na e bu n'obi na mgbanwe amụma Fed bụ iji nyere aka kwado ịrụ ọrụ nke ọma nke ahịa ego ka ndị sonyere n'ahịa na-eme mmemme nkwụghachi azụ azụmaahịa iji meghachi omume na ntiwapụ ahụ.

Kọmiti mepere emepe nke Fed n'izu gara aga wepụrụ ọnụego ego gọọmentị etiti benchmark site na ọkara pasent, na-ebute ebumnuche ya gbadara 1% ruo 1.25%. A na-ahazi nzukọ Fed na-esote maka Machị 18, ndị na-etinye ego na-atụkwa anya na ụlọ akụ etiti ga-ebelata ọnụego ọzọ, ikekwe ọbụlagodi ngwa ngwa.

EU na-atụle imepe windo enyemaka

Ndị isi Europe na ndị agụmakwụkwọ na-enwekwa nchegbu na-arịwanye elu banyere mmetụta nke ntiwapụ ahụ, na-ekwu na mpaghara ahụ nọ n'ihe ize ndụ nke nlaazu ma na-ekwe nkwa iji usoro mkpali akụ na ụba zaghachi ngwa ngwa.

Onye isi ụlọ ọrụ Ifo Institute for Economic Research (Ifo) gwara onye mgbasa ozi German SWR na Mọnde na akụ na ụba German nwere ike ịdaba na nlaazu n'ihi ntiwapụ ahụ wee kpọkuo gọọmentị German ka ọ mee ọtụtụ ihe.

N'ezie, gọọmentị German kwupụtara usoro enyemaka ego na usoro mkpali akụ na ụba na Eprel 9, gụnyere izu ike nke enyemaka ọrụ na mmụba nke enyemaka maka ndị ọrụ ntiwapụ ahụ metụtara. Ụkpụrụ ọhụrụ a ga-amalite site na Eprel 1 wee ruo na njedebe nke afọ a. Gọọmenti kwekwara nkwa na ha ga-akpọkọta ndị nnọchi anya nnukwu ụlọ ọrụ na otu ndị ọrụ na Germany ka ha rụpụta usoro iji nye ndị ụlọ ọrụ ihe kacha njọ nkwado ego ma belata mgbochi ego ha. Iche iche, gọọmentị ekpebiela ịbawanye itinye ego site na € 3.1bn kwa afọ site na 2021 ruo 2024, maka ngụkọta nke € 12.4bn karịa afọ anọ, dịka akụkụ nke ngwugwu mkpali zuru oke.

Mba ndị ọzọ dị na Europe na-agbalịkwa ịzọpụta onwe ha. 9 akụ na ụba France na minista na-ahụ maka ego na Le Maire na-ekwu, na ntiwapụ ahụ metụtara, uto akụ na ụba France nwere ike ịdaba n'okpuru 1% na 2020, gọọmentị France ga-eme usoro ndị ọzọ iji kwado ụlọ ọrụ ahụ, gụnyere ikike ịkwụghachi ụgwọ nke ụlọ ọrụ mkpuchi mmekọrịta, mbelata ụtụ isi, iji wusie ụlọ akụ itinye ego na mba France ike maka isi obodo ụlọ ọrụ obere na ọkara, enyemaka mba na usoro ndị ọzọ. Slovenia kwupụtara ngwugwu ihe mkpali ijeri euro 1 iji belata mmetụta na azụmaahịa.

European Union na-akwadokwa ibubata ngwugwu ihe mkpali ọhụrụ. Ndị isi EU ga-enwe mkparịta ụka mberede mberede iji kparịta nzaghachi nkwonkwo na ntiwapụ ahụ, ndị ọrụ kwuru na Thursday. Kọmịshọna European na-atụle nhọrọ niile iji kwado akụ na ụba yana nyocha ọnọdụ ndị ga-enye gọọmentị ike mgbanwe iji nye nkwado ọha na eze maka ụlọ ọrụ ntiwapụ ahụ, Onye isi oche Martin von der Leyen kwuru n'otu ụbọchị ahụ.

A ga-eme ka amụma gbasara mmefu ego na ego nke Japan sikwuo ike

Ka ahịa ngwaahịa Japan abanyela n'ahịa teknụzụ teknụzụ, ndị isi ekwuola na ha dịla njikere iwebata amụma mkpali ọhụrụ iji gbochie oke ụjọ ahịa na ndakpọ akụ na ụba ga-aga n'ihu.

Onye isi ala Japan Shinto Abe kwuru na Tọzdee na gọọmentị Japan agaghị ala azụ imejuputa usoro niile dị mkpa iji gboo nsogbu ahụike ọha zuru ụwa ọnụ ugbu a, ụlọ ọrụ mgbasa ozi si mba ofesi kọrọ.

Gọọmentị Japan na-ezube imefu ijeri yen 430.8 ($ 4.129) na nzaghachi nke abụọ nke nzaghachi ya na ntiwapụ ahụ, isi mmalite gọọmentị abụọ nwere ihe ọmụma kpọmkwem banyere ọnọdụ ahụ gwara Reuters na Thursday. Gọọmentị na-ezube iwere usoro mmefu ego ruru ijeri ijeri 1.6 ($ 15.334) iji kwado ego ụlọ ọrụ, isi mmalite ahụ kwuru.

N'okwu ya, Gọvanọ ụlọ akụ nke Japan Hirohito Kuroda kwusiri ike na ụlọ akụ etiti ga-eme ihe n'egbughị oge dị ka ụkpụrụ omume nke e depụtara na nkwupụta mbụ iji nweta nkwụsi ike n'ahịa ka ejighị n'aka banyere akụ na ụba Japan na-eto eto, ntụkwasị obi nke ndị na-etinye ego na-akawanye njọ na ahịa na-aga n'ihu n'atụghị egwu.

Ọtụtụ ndị ọkachamara n'ihe banyere akụ na ụba na-atụ anya ka Bank of Japan mụbaa mkpali na nzukọ amụma ego ya n'ọnwa a ka ọ na-ahapụ ọnụego ọmụrụ nwa na-agbanweghị, dịka nyocha si kwuo.